โดย นายแพทย์พิเชฐ แสงทองศิลป์

มีอาหารบางชนิดที่ผู้ที่เป็นเกาต์อาจคาดไม่ถึงว่าไม่ควรรับประทานและอาจไม่มีใครเตือนคุณ!

แน่นอน 6+1 เมนูนี้ ไม่มีไก่และยอดผัก เนื่องจากที่ผ่านมา เราเข้าใจแล้วว่า คนเป็นเกาต์สามารถกินไก่ได้

โดยทั่วไปผู้ที่เป็นโรคเกาต์จะทราบดีว่า โรคนี้เกิดจากกรดยูริคในเลือดสูง ส่วนหนึ่งมาจากการกินอาหารที่มีพิวรีนสูง ซึ่งส่วนใหญ่ก็มักจะนึกถึงพวก ไก่ สัตว์ปีก และยอดผัก แต่แท้จริงแล้ว จากการศึกษางานวิจัยในต่างประเทศพบว่า คำแนะนำบางอย่างต่างจากที่เราเคยเข้าใจ และบางอย่างก็คาดไม่ถึง!

ก่อนอื่นเราต้องเข้าใจก่อนว่า 'พิวรีน' คืออะไร และมันทำร้ายเราขนาดนั้นเลยหรือ

พิวรีน เป็นสารชนิดหนึ่ง ซึ่งเซลล์จำเป็นต้องใช้ในการสร้าง DNA และ RNA พิวรีนไม่ใช่สารพิษที่คนเป็นเกาต์กินเข้าไปนิดเดียวแล้วจะแย่เลย เพียงแต่การกินพิวรีนมากเกินไป สามารถส่งผลให้ยูริคในเลือดสูงจนเกาต์กำเริบได้

แล้วกินแค่ไหน ถึงจะเรียกว่ามากไป?

ข้อมูลระบุว่า ไม่เกิน 4️00 mg ต่อวัน

แล้วอาหารอะไรบ้าง ที่มีพิวรีนสูง?

อาหารที่มีพิวรีนสูง แบ่งออกเป็น 6 กลุ่มด้วยกัน ซึ่งผมจะขอตั้งชื่อว่า '6 แสลงแฝงพิวรีน' ประกอบด้วย

1. เครื่องในสัตว์

จัดในกลุ่มต้องห้าม เพราะพิวรีนสูงมากๆ เช่น ตับ ไต ตับอ่อน สมอง หัวใจ กินแล้วโอกาสเกาต์กำเริบอักเสบสูงมาก ส่วนลำไส้ จากข้อมูลคือ ลำไส้ใหญ่วัว มีระดับพิวรีนปานกลาง พอกินได้ แต่ไม่มาก

2. แอลกอฮอล์

เหล้า เบียร์ อันนี้ต้องห้ามเช่นกัน โดยเฉพาะเบียร์ ปกติไม่ควรดื่มอยู่แล้ว เพราะนอกจากแอลกอฮอล์จะเป็นแหล่งของ

พิวรีนแล้ว ยังมีผลต่อการลดการขับยูริคออกจากร่างกาย ทำให้ยูริคในเลือดยิ่งสูงขึ้น

3. อาหารทะเล

อาหารทะเลที่มีพิวรีนสูง แบ่งง่ายๆ เป็น

· สัตว์ทะเล มีเปลือก กุ้ง ปู หอย รวมถึง ปลาหมึก และไข่กุ้ง ไข่หอยเม่นด้วย

· ปลาทะเล แบ่งเป็น ปลาเนื้อมันๆ และกลุ่มปลากระป๋องต่างๆ เช่น ปลาซาร์ดีน ปลาแมคคาเรล (ปลาทู ปลาซาบะ) ปลาทูน่า และปลาทะเลอื่นๆ เช่น ปลาแฮร์ริ่ง ปลาเทราต์ ปลาไส้ตัน หรือ ปลากะตัก นอกจากนั้น อวัยวะของปลาที่มีพิวรีนสูงมากๆ ต้องเลี่ยง คือ เครื่องในปลา หนังปลา และไข่ปลาบางชนิด (ยกเว้นไข่ปลาแซลมอนเพราะมีพิวรีนต่ำ) และสุดท้ายคือ ปลาตากแห้ง เพราะสัดส่วนของของเหลวลดลง ทำให้ความเข้มข้นของพิวรีนสูงขึ้น อันนี้ยิ่งต้องเลี่ยง

แล้วปลาทะเลยอดฮิตตัวอื่นๆ ล่ะ กินได้ไหม?

ปลากะพง ปลาแซลมอน เป็นกลุ่มพิวรีนปานกลาง ถ้ายูริคในเลือดอยู่ในเกณฑ์ดี ก็กินได้ในปริมาณที่เหมาะสม แต่ต้องคุมอาหารส่วนอื่นร่วมด้วย ส่วนปลาไหลญี่ปุ่น เป็นปลาน้ำจืด พิวรีนปานกลางค่อนต่ำ กินได้ปกติ

4. สัตว์เนื้อแดง

เป็นอีกกลุ่มที่แนะนำให้ระวัง แม้จะเป็นอาหารกลุ่มพิวรีนปานกลางค่อนสูง เพราะเนื้อสัตว์มีไขมันแทรกมาก และอาหารไขมันสูง ทำให้การขับยูริคลดลง กระตุ้นให้เกาต์กำเริบได้ แนะนำว่าถ้าจะกินสัตว์เนื้อแดง ให้เลี่ยงเนื้อสัตว์ติดมัน และกินในปริมาณไม่มาก

5. น้ำตาลฟรุกโตส

น้ำตาล น้ำเชื่อม พวกนี้มีส่วนผสมของฟรุกโตส เมื่อฟรุกโตสสลายสาร ซึ่งให้พลังงานในเซลล์ (ATP) จะทำให้เกิดพิวรีน และทำให้ยูริคในร่างกายสูงขึ้น อีกทั้งน้ำตาลเป็นสาเหตุของความอ้วน และความอ้วนทำให้การสร้างยูริคเพิ่มขึ้น การขับออกลดลง ฉะนั้นอาหารที่มีรสหวาน เช่น ลูกอม ไอศกรีม น้ำหวาน น้ำอัดลม รวมถึงน้ำผลไม้ ควรหลีกเลี่ยง

แล้วผลไม้กินได้มั้ย?

กินได้ เนื่องจากผลไม้มีกากใย ทำให้การดูดซึมฟรุกโตสไม่รวดเร็วเหมือนดื่มน้ำผลไม้ แต่ผลไม้ที่มีรสหวานมาก แนะนำให้กินในปริมาณที่เหมาะสม

น้ำอัดลมแบบ ไดเอท โค้ก หรือ เป๊ปซี่แมกซ์ ล่ะ ดื่มได้ไหม?

ดื่มได้ เนื่องจากไม่มีฟรุกโตส ดังนั้นจึงไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อการอักเสบของเกาต์

6. ยีสต์

แบ่งเป็น

· ยีสต์ที่ใช้ทำเบเกอรี่ (bakery yeast) ยีสต์พวกนี้ช่วยให้เกิดความฟูในขนมปังเนื้อฟู เช่น เค้ก คุกกี้ หรือพิซซ่าบางชนิด ขนมเหล่านี้มักมีความหวานมัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้พิวรีนสูงขึ้น จึงควรเลี่ยง

· ยีสต์ที่ใช้หมัก (brewer yeast) คือยีสต์ที่ใช้ทำ เบียร์ ไวน์ สาโท กระแช่ เครื่องดื่มแอลกอฮอลล์ จะกระตุ้นเกาต์ให้กำเริบได้ ควรงดเด็ดขาด

ข้างต้นนี้ คือ อาหาร 6 ชนิดที่แฝงพิวรีน ซึ่งคนเป็นเกาต์ควรเลี่ยง

แต่... ยังไม่หมดเพียงเท่านี้ ขอแถมด้วยอาหารชนิดที่ 7 ที่แฝงพิวรีนเข้มข้น และอาจซ่อนอยู่ในแบบที่คาดไม่ถึง

7. อาหารแปรรูปจากเนื้อสัตว์และอาหารทะเล

เนื่องจากอาหารเหล่านี้มีพิวรีนปานกลางถึงสูง เมื่อถูกนำไปแปรรูปจะทำให้พิวรีนเข้มข้นขึ้นได้ เช่น น้ำต้มกระดูก เกรวี่ ซุปก้อน น้ำสกัดจากเนื้อเข้มข้น น้ำปลา กะปิ อาหารเหล่านี้ควรหลีกเลี่ยง หรือใช้ในปริมาณไม่มาก

แล้วพวกยอดผัก หน่อไม้ ที่เขาว่าพิวรีนสูง ไม่ต้องห้ามกินหรือ?

อาหารเหล่านี้แม้จะมีพิวรีนปานกลางค่อนข้างสูง แต่งานวิจัยระบุว่าไม่มีผลต่อการกำเริบของเกาต์ ดังนั้นสามารถกินได้ตามปกติ

ครบถ้วนแล้วสำหรับ 'อาหาร 6+1 แสลงแฝงพิวรีน' ถ้าเลือกกินอย่างเข้าใจตามนี้ ร่วมกับการพบแพทย์ รักษาระดับยูริคได้ดี รับรองได้ว่า นอกจากจะไม่ปวดเกาต์แล้ว น้ำหนักจะลดลง พุงยุบ น้ำตาลและไขมันในเลือดปกติ มีคุณภาพชีวิตที่ดี อายุยืนยาวแน่นอนครับ

ถ้าเห็นว่าความรู้นี้มีประโยชน์ ฝากแชร์ให้กับคนที่คุณรักด้วย และหากคุณมีประสบการณ์ในเรื่องนี้ สามารถแบ่งปันมาในคอมเมนต์ด้านล่างได้เลยครับ

Reference

1. Kiyoko Kaneko and colleague: Determination of total purine and purine base content of 80 food products to aid nutritional therapy for gout and hyperuricemia, Nucleosides, Nucleotides & Nucleic Acids, 2020

2. Wu, B., Roseland and colleague, Availability and Quality of Published Data on the Purine Content of Foods, Alcoholic Beverages, and Dietary Supplements. Journal of Food Composition and Analysis, (2019)

3. Li R, Yu K, Li C. Dietary factors and risk of gout and hyperuricemia: a meta-analysis and systematic review. Asia Pac J Clin Nutr. 2018

4. Choi HK, Curhan G. Soft drinks, fructose consumption, and the risk of gout in men: prospective cohort study. BMJ. 2008